Firaz Baran
Pirtûka bi navê “Muzîk, Dans û Şarqiyên Kurdî” ji sê cildan pêk tê û sala 2002an li Enqereyê ji aliyê Weşanxaneya Öz-Geyê hatiye çapkirin. Bi giştî 1842 rûpel e.
Heta wê demê li Tirkiyeyê di warê Kurdolojiyê de berhema herî berfireh ev pirtûk bû.
Cildê yekem lêkolîner Mehmet Bayrak amade kiriye û ji lêkolînan pêk tê. Ji bilî lêkolînên Mehmet Bayrak, wergerên nêzî 50 gotarên zanistî jî tê de cîh digirin. Ev gotar di lîteratûra rojava û rojhilat de hatine weşandin û gelek ji van cara yekem bi vê pirtûkê ketin literatura Anatoliyê.
Cilda duyem û sêyem antolojî ye û Mehmet Bayrak, Dr. Nûra Cewarî û Zozan Ozmanîan amade kiriye.
Zêdeyî hezar stranên kurdî bi gotin û notayên xwe ve tên dayîn. Di pirtûkê de 250 stranên dimilî (herêma Dêrsimê) û 800 stranên kurmancî hene.
Yek ji beşa herî dewlemend ên pirtûkê beşa bîbliyografya ye. Mehmet Bayrak li ser muzîk, govend û stranên kurdî 104 rûpel bîbliyografya amade kiriye. Ev ji bo lêkolîneran çavkaniyek mezin e.
Bayrak, 60 wêne, kartpostal û gravûrên li ser muzîk, stran û dîlanên kurdî jî di pirtûkê de parve kiriye. Bayrak bi dehan sal wêne, kartpostal û gravûr kom kirin û du albûm weşandin. (Bi Gravûran Kurd, Weşanxaneya Öz-Ge, Ankara/2002 û Jinê Kurd di Serdema Osmanî de, Weşanxaneya Öz-Ge, Ankara/2007)
Rêzeçiyayên Bînboga-Nurhak-Engîzek û Nemrûdê li herêma Torosa Navîn e. Nêzîkî 200 stranên vê pirtûkê yên vê herêmê ne. Ev jî balkêş e.
Pirtûk li Tirkiyeyê hat qedexekirin û bîryara komkirina dane. Mehmet Bayrak sala 2003an ji rojnameya Evrenselê ji Nûray Sancar re axivî û di der barê qedexeyê de got:
“Pirtûka min a bi navê Kilam û Stranên Kurdî jî kom kirin. Ma ev tenê tesaduf e? Ma Nazim Hikmet negotibû, ‘Ji stranên me ditirsin’. Ma ne Nazim bû ku digot Stranên me derewan nakin.”